บทความ

ยุคสมัยประวัติศาสตร์ของทัศนศิลป์ไทย

รูปภาพ
  ยุคสมัยประวัติศาสตร์ของทัศนศิลป์ไทย     การศึกษาประวัติศาสตร์ทัศนศิลป์ของยุคสมัยต่าง ๆ ในประเทศไทย ทำให้นักเรียนเข้าใจประวัติความเป็นมา แนวคิด วิถีชีวิต รวมถึงสภาพแวดล้อมที่เกิดขึ้นในสมัยนั้น ๆ ที่ส่งผลสืบทอดต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน ยุคสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ๑. ยุคหิน  อายุ ประมาณ ๕๐๐,๐๐๐ – ๔,๕๐๐ ปี ในสมัยนี้มนุษย์เริ่มนำหินมากะเทาะเพื่อให้มีเหลี่ยมคมจนสามารถใช้เป็นเครื่องมือได้ ซึ่ง แบ่งออกเป็น ๓ ช่วง      ๑.๑  สมัยหินเก่า  อายุประมาณ ๕๐๐,๐๐๐ – ๑๐,๐๐๐ ปี ในพื้นที่ประเทศไทยปรากฎเครื่องมือหินที่เรียกว่า “เครื่องมือสับตัด” (Chopper – Chopping tools) นำไปใช้งานโดยการสับ ตัด ขุด ทุบ เป็นต้น ส่วนสะเก็ดของหินที่ถูกกะเทาะออกมา มีการนำมาประดิษฐ์เป็นเครื่องมือหินใช้ในการตัดฟันเฉือน เรียกว่า “เครื่องมือสะเก็ดหิน” (Flake tools)     ๑.๒  สมัยหินกลาง อายุ ประมาณ ๑๐,๐๐๐ - ๖,๐๐๐ ปี  การผลิตเครื่องมือหินได้พัฒนาขึ้น มีการคัดเลือกประเภทของหินที่จะนำมาประดิษฐ์เป็นเครื่องมือ และพัฒนาเทคนิคการกะเทาะให้ดียิ่งขึ้น สามารถกะเทาะหินให้มีรูปร่างเหมาะสมแก่การใช้งาน มีความละเอียด และขนาดที่เล็กลง เพื่อให้เป็นเครื่อ
รูปภาพ
 การวาดพื้นฐาน ก่อนการเรียนการวาดพื้นฐาน ทุกคนจำเป็นต้องศึกษาวิธีการ และอุปกรณ์สำหรับการวาดภาพเป็นเบื้องต้นก่อน ดังนี้ 1. ดินสอ           ดินสอที่ใช้ในการวาดภาพมีหลากหลายชนิดสามารถแบ่งน้ำหนักเส้นและความแข็งจากรหัสบนตัวดินสอ ดังรูปตัวอย่าง 2. ยางลบ                     เป็นวัสดุที่ใช้สำหรับแก้ไขภาพ หรือลบส่วนที่ไม่ต้องการออก และสามารถใช้สร้างเอฟเฟคแก่ภาพวาดได้ด้วย ยางลบที่ใช้สำหรับวาดภาพแบ่งออกเป็น          2.1 ยางลบเนื้อแข็ง สามารถลบได้สะอาดกว่า แต่ไม่ยืดหยุ่นไม่สามารถลบได้ตามความต้องการมากนัก          2.2 ยางลบเนื้ออ่อนที่สามารถปั้นได้ จะมีความยืดหยุ่นมากกว่า สามารถซับความเข้มของดินสอและลบในจุดที่ต้องการได้ดีกว่า โดยไม่ลบจนเกลี้ยงสนิทเหมือนยางลบเนื้อ แข็ง       3. ดินสอกระดาษ           ดินสอกระดาษคือดินสอที่ทำมาจากกระดาษใช้สำหรับป้ายภาพที่วาดหรือใช้เบลอรายละเอียดของภาพ 4. กระดาษวาดภาพ           กระดาษมีหลากหลายชนิด มีคุณสมบัติที่แตกต่างกันตามความต้องการ ซึ่งลักษณะของกระดาษก็จะส่งผลกับภาพร่างต่างกันด้วย กระดาษที่ใช้สำหรับการวาดภาพสำหรับมือใหม่ควรใช้เป็นกระดาษขาวความหนาสม่ำเสมอมีพื้นผิว

ศิลปะ คืออะไร

รูปภาพ
ศิลปะ ในความเข้าใจของคนทั่วไป จะหมายถึง ชิ้นงานที่ศิลปินใช้สี สาด วาด เขียน หรืองานปั้น งานประดิษฐ์ ที่สร้างสรรค์ขึ้นมา เพื่อถ่ายทอดความคิด (Idea) ความชำนิชำนาญในเรื่องนั้น ๆ ดังนั้นความหมายของคำว่า ศิลปะ คืออะไร? ศิลปะ คือ สิ่งที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้นเพื่อถ่ายทอดอารมณ์ ความรู้สึกนึกคิด ประสบการณ์ ความรู้ และจินตนาการ ซึ่งมนุษย์ถ่ายทอดสิ่งเหล่านั้นผ่านการแต่งเพลง ร้องเพลง เล่นดนตรี การแสดง (รำ ระบำ ละคร ฯลฯ) การสร้างงานทัศนศิลป์ (วาด ปั้น) ซึ่งศิลปินถ่ายทอดออกมา เพื่อให้ผู้ที่รับชมสามารถเข้าใจ และเกิดอารมณ์ความรู้สึกคล้อยตาม ดังนั้นคำว่า ศิลปะ จึงเป็นความหมายกว้าง ๆ ที่บ่งบอกถึงสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นเพื่อการถ่ายทอดอารมณ์ ความรู้สึก และจินตนาการที่มนุษย์คนอื่น ๆ สามารถสัมผัสได้ จริง ๆ ภาษาในแต่ละภาษา คำแต่ละคำที่มนุษย์สร้างขึ้นมา จะมีคำนิยาม หรือความหมายในคำนั้น ๆ เพื่อใช้ในอธิบายในการพูดคุยสื่อสารได้อย่างถูกต้องและเข้าใจตรงกัน  หากผู้ที่ศึกษาทราบความหมาย หรือคำนิยามเป็นอย่างดี ก็จะทำให้ผู้ที่ศึกษาเข้าใจ และรู้อย่างถ่องแท้มากขึ้นเท่านั้น

ทัศนธาตุในงานทัศนศิลป์ คืออะไร

รูปภาพ
ทัศนธาตุในงานทัศนศิลป์ (Elements in visual art) หมายถึงอะไร ก่อนอื่นผมขอยกคำแต่ละคำมาอธิบายให้ทราบกันก่อนนะครับ ทัศนะ,ทัศน (Visual) หมายถึง การมองเห็น หรือความสามารถในการเห็น ธาตุ (Elements) หมายถึง ส่วนประกอบขนาดเล็ก ซึ่งมีอยู่ในธรรมชาติ (มนุษย์สามารถมองเห็นได้) ดังนั้น ทัศน + ธาตุ = ทัศนธาตุ หมายถึง ธาตุที่มองเห็นได้ซึ่งเป็นส่วนประกอบที่ปรากฏในธรรมชาติและในงานทัศนศิลป์ ได้แก่  1.จุด (Dot, Point) 2.เส้น (Line)  3.สี (Color)  4.รูปร่าง (Shape)  5.รูปทรง (Form)  6.น้ำหนักอ่อน-แก่ (Value)  7.พื้นผิว (Texture) 8.พื้นที่ว่าง (Space) เป็นต้น การใช้ทัศนธาตุดังกล่าวศิลปินจะเลือกใช้อย่างมีความหมาย หรือตามประสบการณ์ โดยศิลปินจะมีหลักการในออกแบบ หรือหลักในการใช้ เพื่อที่สามารถนำมาใช้ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมตามหลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ ในการถ่ายทอด อารมณ์ ความรู้สึก และจินตนาการสู่ผู้ชม Wheatfield with Cypresses Vincent van Gogh   Oil on canvas

ศิลปนิพนธ์ คืออะไร

               สำหรับนิสิตหรือนักศึกษาที่เรียนสายศิลป์ ที่กำลังเรียนอยู่ชั้นปีที่ 4 คงจะกุมขมับกันบ้างแหล่ะ นั่นคือผลงานจบที่เรียกว่า "ศิลปนิพนธ์"  วันนี้ผมจะมาพูดถึงศิลปนิพนธ์ในมุมมองของผมกัน      ศิลปนิพนธ์ หรือ Art Thesis ในนิยามของผม คือ การสร้างสรรค์งานศิลปะเฉพาะสาขา ซึ่งเป็นการประมวลรวบข้อมูลความรู้ที่ได้เรียนมาตลอดปีการศึกษา มาสังเคราะห์และสร้างสรรค์ออกมาเป็นผลงานศิลปะที่มีเอกลักษณ์เฉพาะของแต่ละบุคคล เป็นการแสดงความคิด ความสามารถในการสร้างสรรค์ เพื่อเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาและพัฒนาต่อยอดงานต่อไป       คำว่าศิลปนิพนธ์ บางสถาบันเรียกว่า วิทยานิพนธ์ ขึ้นอยู่กับแต่ละสถาบัน คำว่าวิทยานิพนธ์เป็นที่ถกเถียงกันอย่างมาก บ้างจะกล่าวว่า วิทยานิพนธ์ใช้เรียกสำหรับผู้ที่ศึกษาปริญญาโทหรือปริญญาเอก เท่านั้น ผมจึงขอหยิบยกบทความของ น.อ.หญิง กนกพรรณ รัตนกรี ที่ได้รวบรวมการใช้คำภาษาไทยดังนี้              วิทยานิพนธ์  และ ปริญญานิพนธ์ หมายถึง ผลงานทางวิชาการที่นําเสนออย่างเป็นระบบ บนพื้นฐานจากการค้นคว้าและวิจัย เป็นข้อกําหนดอย่างหนึ่งในการศึกษาระดับปริญญาโทและปริญญาเอก รูปแบบ

เทคนิคจิตรกรรมสื่อประสม

รูปภาพ
เทคนิคจิตรกรรมสื่อประสม                     นิคอเละ ระเด่นอาหมัด (2543 : 60-61 อ้างถึงใน สมภพ จงจิตต์โพธา. 2562 : 122-123)  ได้นำเสนอเกี่ยวกับการสร้างสรรค์จิตรกรรมสื่อประสม ดังนี้          1. จิตรกรรมทราย (Sand Painting) เป็นจิตรกรรมที่ใช้ในพิธีกรรมรักษาคนไข้ของชาวอินเดียนแดง โดยใช้สีที่บดจากหิน ดิน ทรายและถ่าน โรยลงบนพื้นทรายสีขาวและเหลือง ตามพื้นที่กำหนด รูป ประกอบด้วยสัญลักษณ์ทางเรขาคณิต คนไข้จะนั่งตรงกลางภาพ หลังจากเสร็จพิธีกรรมภาพเขียนจะถูกทำลายไป การเขียนภาพบนพื้นแบบจิตรกรรมทรายนี้ได้ให้อิทธิพลต่อ แจ็กสัน พอลล็อก (Jackson Pollock) สร้างงานจิตรกรรมแบบบันทึกการเคลื่อนไหว (Action Painting) "Lavender Mist" Jackson Pollock 1905.     2. จิตรกรรมปะติด (Collage) เป็นการสร้างสรรค์จิตรกรรมจากวัสดุเก็บตก (Found Objects) ซึ่งได้แก่ เศษวัสดุหลาย ๆ ชนิด เช่น หนังสือพิมพ์ เศษไม้ ขวด กระป๋อง ผสมผสานกับการใช้สี และเทคนิคดังกล่าวพบมากในงานของศิลปินกลุ่ม ดาดา (Dada) และศิลปินกลุ่มคิวบิสซึม (Italian Futurist, 1881-1966), Interventionist manifesto or P

จิตรกรรมสื่อประสม Mixed media

รูปภาพ
        ผลงานของ อาจารย์วิโชค มุกดามณี ที่มา : https://i.pinimg.com/originals/35/30/98/353098c9a99245c11c5aaca2bb5b87c5.jpg                             สมภพ จงจิตต์โพธา (2562) กล่าวว่า จิตรกรรมสื่อประสม เป็นผลงานที่พัฒนามาจากภาพปะติด มีต้นเค้ามาจากการสร้างสรรค์ออกแบบตกแต่งด้วยการใช้กระดาษสีตัดปะ สร้างเป็นภาพและได้วิวัฒนาการมาสู่การสร้างสรรค์เชิงวิจิตรศิลป์ที่เรียกว่า สื่อประสม (Mixed Media) เป็นความพยายามที่จะแสวงหาแนวทางในการถ่ายทอดทางศิลปะ โดยการผสมผสานสื่อหลาย ๆ ประเภทเข้าด้วยกัน ซึ่งได้แนวคิดเริ่มแรกจากผลงานของศิลปิน ปาโบล ปิกัสโซ (Pablo Picasso) ในลักษณะงานจิตรกรรมที่ชื่อว่า "ภาพหุ่นนิ่งและเก้าอี้หวาย" จากนั้นผลงานดังกล่าวได้ขยายแนวคิดให้กับศิลปินอีกหลาย ๆ คน นำมาพัฒนาสร้างสรรค์อีกมากมาย ความหมายของจิตรกรรมสื่อประสม (Mixed Media)                         ผลงานจิตรกรรรมที่เกิดจากการสร้างสรรค์โดยใช้สื่อวัสดุที่หลากหลายร่วมกับกรรมวิธีทางจิตรกรรมบนพื้นระนาบรองรับ ซึ่งขึ้นอยู่กับเทคนิคและวิธีการของศิลปินแต่ละคน ในการถ่ายทอดความคิดและจินตนาการลงบนผลงาน &quo